محمد باقر خوشنویس خلخالی معروف به میرزا باقر بزرگ خاندان خوشنویس در خلخال در سازمان ثبت احوال سندی به نام ایشان ثبت نشده زیرا ثبت احوال شهرستان خلخال از سال 1307 شمسی در این شهر آغاز به کار کرده در همین زمان پدرم میرزا داود به اداره ثبت احوال رفته شناسنامه ای برای خود در سازمان ثبت احوال به ثبت رسانده اینجانب از بایگانی اداره ثبت احوال شناسنامه پدرم را درخواست کردم تا از هویت پدر و مادر و تاریخ تولد ایشان آگاهی یابم. در شناسنامه پدرم این نوشته به دست آمد: 1- پدر مرحوم میرزا باقر خوشنویس 2- مادر مرحومه سیده نوشی خانم علویه 3- تاریخ تولد 1257 شمسی شماره شناسنامه 353 بنابراین معلوم می شود پدرم در سن 50 سالگی با تاسیس اداره ثبت احوال در خلخال موفق به دریافت شناسنامه می گردد. در شناسنامه پدرم، پدر و مادر ایشان در قید حیات نبوده اند.
محمدباقر خوشنویس قبل از ازدواج دوره آموزشی و فراگیری تعلیم خط نسخ قرآنی را در محضر میرزا محمد شفیع خوشنویس تبریزی تعلیم دیده و بعد از اتمام دوره فراگیری به زاویه سادات برگشته با سیده نوشی خانم علویه ازدواج می نماید و باغچه ای هم به نام خودش در زاویه سادات داشته هنوز هم بعد از یکصد و هفتاد سال آن ملک به نام باغچه محمدباقر در عصر ما هم معروف است.
بعداً شخص علاقه مند به خلاقیت هنری ایشان ملکی را در برابر قرآن مجید به دست خط او به ایشان هدیه می کند در همین ملک محل تولد فرزندش میرزا داود و نواده هایش بعداً به دنیا آمده اند. با آمدن میرزا باقر به ملک اهدایی فصل جدیدی در زندگی ایشان آغاز می شود چرا که مکتب پر فیض ایشان در خلخال مرکز تجمع علمای زیاد و نیز جوانان علاقه مند می گردد و به فراگیری و تعلیم خط نسخ از استاد مشغول می شوند و شهرت خلاقیت هنری او به کشور عراق- کاظمین و نجف اشرف رسیده برای هر درخواست کننده خط مشق ارسال می نمودند و اشخاصی که برای زیارت عتبات و عالیات رفته اند آثار این هنرمند فرزانه را در کتابخانه های نجف اشرف و کربلا ملاحظه کرده اند خداوند روزی کند من هم به بارگاه این بزرگان معصوم بوسه زنم . قسمتی دیگر از دست خط ایشان در کتابخانه مقدس رضوی موجود است به طوری که در کتاب مشاهیر خلخال چاپ گردیده و همچنین در سند تاریخی علمای دارالسلطنه تبریز به شخصیت هنرمند و معلم بزرگوار مهر تایید نهاده اند.
محمد باقر خوشنویس دو فرزند به نام میرزا محمود خوشنویس و دیگری میرزا داود خوشنویس داشته فرزند اولش میرزا محمود مفقودالاثر گردیده و سه فرزند میرزا داود 1- مرحوم احمد خوشنویس 2- مرحوم اردشیر خوشنویس و سومی به نام حشمت خوشنویس که با قلم نارسا خواستم به حول قوه الهی نام بزرگ خاندان خوشنویس یعنی محمدباقر خوشنویس را در تاریخ جاودانه باقی بماند .
فرزند مرتضي حسيني برغاني ميرخاني در سال1291در تهران متولد شدند.روستاي برغان را هم به طالقان و هم به کرج منتسب کرده اند. ايشان ابتدا به فراگيري تحصيلات معموله زمان خود پرداختند و چون در خانواده اي اهل ذوق و فرهنگ بدنيا آمده بودند –خط را از پدر تعليم گرفته و با کوشش و ممارست در خط نستعليق به درجات عاليه رسيدند.(سيد مرتضي از شاگردان ميرزا محمد رضا کلهر بودند) تعليمات پدر و مشق از آثار کلهر و عمادالکتاب ملاحت خاصي به خط استاد حسن ميرخاني بخشيد.
ايشان در اثر همين پيشرفتها به مقام استادي در خوشنويسي رسيدند ودر تمامي دانگهاي قلم دستي قوي داشتند. استاد ميرخاني نزديک به50سال از عمر پر برکت خود را صرف اين هنر مقدس نمودند وآثار بيشماري را از خود به يادگار گذاشتند که تعدادي از ...
ميرعماد الحسني سيفي قزويني از مشهور ترين خوشنويسان تاريخ هنر ايران است که توانست پايه خط نستعليق را چنان مستحکم نمايد که تمام صاحب نظران خطوط اسلامي آن را عروس خطوط ناميدند . قلم او بيشترين تاثير خود را در عرصه خط نستعليق گذاشته است . زندگي او در تذکره ها و رسالات و متون مختلف آمده اما گوشه هاي پنهان زندگي او همواره ناشناخته مانده است .
در لغت نامه دهخدا آمده است :
عماد قزويني خطاط مشهور ( 961-1024 ) نام او عمادالملک قزويني حسني بود و در خط نستعليق دستي توانا داشت . خط مير براي حسن خط مثل بوده است و برخي خط او را برخط ميرعلي هروي ترجيح ميدادند .در سال 1024 ه.ق شاه عباس صفوي وي را متهم به پيروي از مذهب تسنن نمود و امر به قتل او شد وي در آخرين شب ماه رجب همان سال در راه حمام بقتل رسيد . گويند ميرزا ابوتراب خطاط اصفهاني شاگردش جنازه او را در ...
سیدحسین میرخانی در سال 1286 متولد شد. او به همراه برادرش سیدحسن از دوران کودکی به فراگیری خوشنویسی نزد پدرشان، سید مرتضی پرداختند که از شاگردان کلهر بود. سید حسین از یازده سالگی کتابت را آغاز کرد و تا پایان عمر نیز هنر خود را صرف کتابت آثار گوناگون کرد.
سیدحسین میرخانی علاوه بر رسیدن به مقام استادی در هنر خوشنویسی، سالها به فراگیری موسیقی نیز پرداخت. او آموختن موسیقی را از مکتب «باقرخان رامشگر» آغاز کرد و مدتی در محضر «حسینخان اسمعیلزاده» به تعلیم گرفتن مشغول شد و پس از آن از مکتب استاد «رضا محجوبی» بهرهها برد. هر چند....
درویش عبدالمجید طالقانی(۱۱۵۰ه.ق طالقان - ۱۱۸۵ه.ق اصفهان) خوشنویس، شاعر و عارف شهیر ایرانی است. عبدالمجید در جوانی به قزوین رفت و پس از یادگیری اصول اولیه خوشنویسی به اصفهان مهاجرت نمود. او متخلص به «مجید» بود و بزرگترین خوشنویس خط شکستهنستعلیق در تاریخ خوشنویسی ایران به شمار میرود. وی در خط شکسته مانند میرعماد در نستعلیق استاد بودهاست و این خط را به پایهای رسانید که تاکنون کسی بدان نتوانستهاست برسد.
زندگی وی در حدود سال ۱۱۵۰ هجری قمری در روستای مهران از توابع طالقان قزوین دیده به جهان گشود. در جوانی به قزوین آمد و پس از فراگرفتن اصول اولیه خوشنویسی در این شهر ، به اصفهان رفت و به کسوت فقر مشرف گردید و در آن حال به مشق خط روی آورد. در آغاز از روی خط میرعماد بهتمرین و تعلم پرداخت و در این تجربه بهکمال رسید. امّا چون دید نام نامی و آوازه بزرگ استاد، جهانگیر است و او که خود عشق به جاودانگی...
میرزا غلامرضا اصفهانی (۱۲۴۶-۱۳۰۴ هجری قمری) از استادان خوشنویسی ایرانی و یکی از برجستهترین خوشنویسان خط نستعلیق و شکستهنستعلیق بود. میرزا غلامرضا اصفهانی از معروفترین خوشنویسان دوره قاجار بودهاست. نام پدرش «میرزا جان» بود و در جوانی به دربار محمد شاه و پس از آن به دربار ناصر الدین شاه راه یافت.
زندگی پدر میرزا در سال ۱۲۱۲ه. ق از اصفهان به تهران آمده و به کسب قنادی مشغول شد. از آنجا که با وجود چند فرزند دختر، هیچ پسری نداشته، به زیارت امامرضا(ع) مشرف شده و با توسل به آن حضرت خداوند در سال ۱۲۴۶ ه. ق. پسری به وی میدهد که به همین دلیل نام وی را غلامرضا نهادند.میرزا غلامرضا مردی مسلمان، عارف، ادیب، دلسوخته و اهل معنی و اعتقاد بود.غلامرضا در ۵ سالگی به مکتب رفت پس از دو سال قادر به خواندن قرآن بهتمامی شد. او در سنین پختگی و استادی هنر خود را «توفیق خداوند عزوجل» میداند و آنجاییکه اوصاف هنرش را شرح میدهد، میگوید که «نه از باب خودستایی است بلکه محض بروز فضل یزدانی و نفس مسیحایی است»
غلامرضا در ۵ سالگی به مکتب رفت پس از دو سال قادر به خواندن قرآن بهتمامی شد. میرزا در خاطراتش مینویسد که در همان سال در رؤیایی صادقه به محضر امیرالمؤمنین علی(ع) شرفیاب شده و همین واقعه سیر زندگی او را دگرگون میکند. میرزا در قطعهای به خط شکستهٔ خفی چنین مینویسد: «قریب هفتسال از سنین عمرم گذشته در دبستان به خواندن قرآن اشتغال داشته. شبی به خواب، بزرگواری ارشادم نمود به تقبیل آستان شاهاولیا در دنبالش شتافتم. در گوشهٔ آن جا حضرت شاه اولیا ارواح العالمین له الفدا توقف داشتند. چون نزدیکتر شدم فرمود مشقت بیاور. علیالفور صفحه کاغذ و دواتی به حضور مبارک تقدیم نمودم. در وسط آن صفحه لام و الف و یایی نگاشته و فرمودند از این رو بنگار. فردای آن شب در دبیرستان معلم صورت خواب را سؤال نمود. این بندهٔ حقیر ماجرا کماجرا باز گفت. دیگر حقیر را به تحصیل خط واداشت...» و این آغاز کار خوشنویسی او بود.میرزا پس از آن نزد میر سید علی تهرانی (پدر میرحسین خوشنویس مشهور) بهتعلیم خط پرداخته تا جایی که....
میرزا محمدحسین سیفی قزوینی (عمادُالکُتّاب) در سال ۱۲۴۰ هجری شمسی در طایفۀ سیفی قزوین به دنیا آمد. وی ابتدا خوشنویسی را با نسخنویسی آغاز کرد و سپس به خط نستعلیق روی آورد و پیرو میرزا رضای کلهر شد ، طوریکه او را به عنوان کاملکننده شیوه ی کلهر نام میبرند.
عماد الکتاب اولين خوشنويسي است كه رسم المشق را براي استفاده ي نوآموزان ابداع و چاپ كرد و روش نقطه گذاري را در آموزش خط ابداع كرد. وي آخرين استاد كل خط نستعليق ...
استادعبدالله فرادی (1375-1306) یکی از استادان صاحب نام هنرخوشنویسی ایران بود.جامعه هنری و خانواده خوشنویسی کشور در هفتم مرداد ماه سال 1375 شاهد درگذشت خوشنویسی بود که عمری را در راه شکوفایی استعدادهای جوانان و نوجوانان این مرز و بوم، لحظهای از تکاپو و تلاش باز نایستاده. با گذشت کمتر از دو دهه از فقدان او، به خوبی میتوان جایگاه خالیاش را در کرسی خوشنویسی کشور درک نمود. در این نوشتار سعی بر آن است تا ضمن آشنایی با زمینههای اجتماعی و فرهنگی وی، برخی از مهمترین دیدگاههای استاد فرادی که به صورت ...
غلام حسین امیرخانی (۱۳۱۸ تکیه ناوه در طالقان) فرزند رستم، از هنرمندان و خوشنویسان معاصر ایران است. او دو سال اول دبستان را در طالقان طی میکند، سپس با استقرار خانواده اش در تهران تحصیلات ابتدایی خود را در دبستان مسعود سعد سلمان، به اتمام رساندو دوره دبیرستان را همراه با کار، در کلاسهای آزاد طی میکند. سپس به...
متولد 1339 شمسی در شیراز، آموزش خوشنویسی را از 1354 نزد آقای نصر الله معین اصفهانی آغاز و پس از دریافت گواهینامه ممتاز از انجمن خوشنویسان ایران، در محضر استاد غلامحسین امیرخانی، استاد ارشد انجمن خوشنویسان، به صورت حضوری و مکاتبه ای آموزش های تکمیلی را دریافت کرد. سپس مدتی در پست ریاست انجمن خوشنویسان استان اصفهان فعالیت کرد و پس از مهاجرت به تهران در 1367 به عضویت شورای عالی انجمن خوشنویسان ایران درآمد .او در سال 1378 موفق به دریافت گواهینامه استادی از انجمن خوشنویسان ایران گردید و موفقیت های بی شماری را کسب کرد که از آن جمله اند :...
ميرزا احمد يا ميراحمد نيريزي از بزرگترين نسخنويسان و خوشنويسان معروف قرن دوازدهم هجري (اواخر دوران صفويه) است. ميرزا احمد در شهر نيريز فارس چشم به جهان گشود. در شیراز و استان فارس سابقه هنر خوشنویسی همچون سایر هنرها نیز به گذشته های دور بر می گردد و اهمیّت آن تا بدان جا است که هنرمندان این خطّه بیشترین ابداع و تحول و اصلاح را در اغلب خطوط بوجود آورده و برخی از آنها از بهترین اساتید تاریخ خوشنویسی ایران به شمار می آیند و چنانچه در کتاب «احوال و آثار خوشنویسان ایران» و «نمونه های خطوط خوش کتابخانه کاخ گلستان» تألیف شادروان دکتر مهدی بیانی اشاره شده، بیش از چهل نفر از خوشنویسان نامی ایران که کتاب یا رساله یا مُرقعاتی از آنها در موزه ها و کتابخانه های بزرگ ایران و ...
میرزا محمدرضا کلهر (۱۲۴۵- ۱۳۱۰ه.ق/ ۱۸۲۹- ۱۸۹۲ م) از ،استان کرماشان - شهرستان گیلان غرب، یکی از خوشنویسان ایران در زمان قاجاریه و از نژاد کُرد است. میرزا محمد رضا کلهر از خوشنویسان دوره ناصری و از نستعلیقنویسان زبردست مهم تاریخ هنر ایران است که شیوه خاصی در نستعلیقنویسی ایجاد کرد. این شیوه بر نستعلقنویسان پس از او و تازمان حاضر بسیار موثر بوده و شیوه رایج در نستعلیقنویسی دوران معاصر شد.محمد رضا کلهر فرزند «محمدرحیم بیک» بود. او در جوانی به سبب زندگی ایلی به سوارکاری و تیراندازی تمایل داشت. از این رو مردی خوشبنیه و نیرومند بار آمد. بعدها به کار خوشنویسی رو آورد؛ بنابراین به تهران آمد و نزد میرزا محمد خوانساری ...
میر علی تبریزی یا میر علی هروی تبریزی (درگذشت ۸۵۰ ه. ق) با لقب قدوة الکتاب (بهمعنی پیشگام خوشنویسان) فرزند میر علی سلطانی از خوشنویسان بهنام و از مفاخر خوشنویسی ایرانی در سده هشتم و نهم هجری (چهاردهم و پانزدهم میلادی) است. او را واضع و مبدع خط زیبای نستعلیق میدانند که از قلههای رفیع هنر ایرانی است.از جزئیات زندگی این استاد بزرگ خوشنویسی اطلاعات زیادی در دست نیست بجز آنکه مدتی در تبریز میزیسته و وفاتش به ...
عباس اخوینهنرمند و خوشنویس صاحب نام معاصر است. کتابها، تابلوها و آثار وی به زیبایی، دقت و ظرافت نگاشته شدهاست. عباس اخوین از سال ۱۳۵۹ با کسب درجه استادی از انجمن خوشنویسان ایران تا به امروز در کسوت استادی به تعلیم و تعلم دوستداران خط نستعلیق پرداختهاست. از او کتابها و آثار متعددی به چاپ رسیدهاست. وی در نمایشگاههای مختلف، گروهی و انفرادی در ایران و خارج از کشور شرکت داشتهاست.
عباس اخوین در سال ۱۳۱۶ در مشهد چشم به جهان گشود و از همان ابتدا به هنر خوشنویسی علاقه فراوانی داشته و در دوران تحصیل با شور و اشتیاقی فراوان به تمرین و نوشتن خط میپرداخت بگونهای که این استعداد ذاتی وی را از دیگر همکلاسیها، متمایز میکرد. در سال....
میرعماد حسنی قزوینی (۱۵۵۴-۱۶۱۵ میلادی/ ۹۶۱-۱۰۲۴ ه.ق) خوشنویس پرآوازه و از سرآمدان هنر خوشنویسی ایرانی و بزرگترین خوشنویس در خط نستعلیق است. میرعماد خود را از سادات حسنی میدانست و از این رو رقمِ یا امضایش اغلب «میرعماد الحسنی» بود.خط میرعماد در زمان حیاتش نه تنها در ایران و دربار صفوی بلکه در دربار گورکانیان هند و پادشاهان عثمانی نیز آوازهای بلند مرتبه داشت. گفته میشود که خط او را در زمان حیاتش با طلا معاوضه میکردند و درهنگام مرگ از ثروتمندترین مردان ایران بوده چنانچه خانهاش را وزیر وقت نتوانست بخرد.
باید اذعان داشت میرعماد یک شخصیت فراملی است که مسلماً صاحب پربارترین آثار هنری برای ایران است. آثار میر گواه این مطلبند که میر به دو اصل نهایی تز اصول دوازدهگانه حوشنویسی یعنی شأن و صفا، رسیده است. خط میر دارای چنان زیربنای محکمی است که حتا در زمان حیانش تأثیر فراوانی بر معاصرین خود داشت و همینطور پس از وی چندین قرن خوشنویسان از روی قطعاتش مشق کردهاند هر چند هیچکدام نتوانستند به جایگاه او ..........